De onlinegroep leest momenteel Exodus 2, het verhaal over de geboorte van Mozes en diens jonge jaren. Enkele punten zijn interessant om op te merken.
וַתֵּ֤רֶא אֹתוֹ֙ כִּי־ט֣וֹב ה֔וּא 'En zij zag dat hij goed was.' Dit dient natuurlijk om ons mee te laten leven met een moeder die ziet hoe mooi haar pasgeboren kind is en van hem onmogelijk afstand kan doen. Daarnaast vormen deze woorden een verwijzing naar het scheppingsverhaal in Genesis 1, waar zevenmaal wordt gezegd dat God zag dat het goed was. De introductie van de belangrijkste menselijke figuur uit de hele Tenach presenteert hem als het ware als een nieuwe schepping.
Zoals bekend wordt Mozes te vondeling gelegd in een "biezen mandje". תֵּבָה Teva is ook het woord dat gebruikt wordt voor de Ark van Noach. Beide zijn kisten, enkel bedoeld om te drijven, niet om mee te varen. Beide verhalen hebben ook een Mesopotamische parallel. Volgens de Geboortelegende van Sargon van Akkad werd de titelheld door zijn moeder, een priesteres die geen kinderen mocht krijgen, in een mandje in de rivier gelegd, alwaar hij werd gevonden door Aqqi de waterdrager. Een vergelijkbaar motief komt ook voor in het verhaal van Romulus en Remus, de legendarische stichters van de stad Rome, al worden die door een wolvin gevonden en opgevoed.
Mozes wordt gevonden door de dochter van Farao, die hem adopteert. Zus Mirjam weet wel een Hebreeuwse min voor hem, natuurlijk zijn eigen moeder.
In het boek De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch krijgt een engel van "de Chef" de opdracht ervoor te zorgen dat "het testimonium", de stenen platen met de Tien Geboden weer terugkomen in de hemel. Daarvoor moet eerst een juiste persoon worden geboren, een kind van Max en Ada. Wat de engel allemaal doet om het verhaal te sturen, is niet altijd duidelijk. Wat hij in ieder geval doet, is voor kortsluiting zorgen, met tot gevolg - of beter gezegd: met als doel - dat Onno en Max elkaar ontmoeten. Een vraag die mij tijdens het lezen van het boek bezighield was: Waarom was het nodig dat Onno en Max elkaar ontmoeten? Welke rol vervult Onno in het plan van de engel? Het blijkt dat Ada een kind krijgt waarvan Onno de vader is, zo menen de mensen - inclusief hijzelf. Ada sterft en Onno is niet in staat voor het kind te zorgen. Max, de werkelijke vader, biedt aan het kind op te voeden, net zoals Mozes zijn eigen moeder als min had. Het kind, Quinten, is de ‘omgekeerde Mozes’, die de stenen terug naar de hemel moet brengen.
De dochter van Farao noemde het kindje Mozes 'omdat ik hem uit het water heb getrokken.' Er is een woordspeling tussen Mosje en het werkwoord masja 'trekken', maar geen werkelijk etymologisch verband. De naam is naar alle waarschijnlijkheid Egyptisch, zoals in namen als Thoetmosis. De woordspeling is als: 'Omdat ze hem uit het water had gered, noemde zij hem Gerrit.'
Reactie plaatsen
Reacties